Đảm bảo điều hành hiệu quả chính sách tài khóa

Phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tương Chính phủ Lê Minh Khái tại Hội nghị tổng kết đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tài chính – NSNN năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Bộ Tài chính vào chiều 27/12/2023, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, là một Bộ đa ngành với nhiều nhiệm vụ nặng nề, song được sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, sự nỗ lực rất lớn của tập thể cán bộ, công chức ngành Tài chính, năm 2023, Bộ Tài chính đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tài chính – NSNN, đảm bảo điều hành hiệu quả chính sách tài khoá.

Những kết quả cụ thể này đã được người đứng đầu ngành Tài chính nhấn mạnh khái quát bằng 10 điểm sáng của năm 2023.

Thứ nhất, ngành Tài chính đã quản lý điều hành chính sách tài khoá mở rộng, hiệu quả. Theo Bộ trưởng, trong bối cảnh nguồn thu NSNN gặp nhiều khó khăn, hàng loạt các chính sách miễn giảm thuế, phí, tiền thuê đất được thực hiện để hỗ trợ người dân, DN được ban hành, nhưng thu NSNN tính đến ngày 25/12/2023 vẫn đạt 1.693,5 nghìn tỷ đồng, bằng 104,5% dự toán. Dự kiến đến hết 31/12/2023, sẽ vượt thu khoảng 10% so dự toán được giao. Bộ trưởng khẳng định, trong khi tăng trưởng kinh tế khó đạt mục tiêu đề ra là 6-6,5% mà kết quả thu NSNN đạt được như hiện nay đã cho thấy nỗ lực rất của ngành Tài chính và các bộ, ngành, địa phương.

Thứ hai, ngành Tài chính đạt nhiều thành tựu trong chuyển đổi số, hướng tới xây dựng nền tài chính thông minh.

Thứ ba, xếp hạng tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam đã nâng từ mức BB+, lên mức triển vọng “Ổn định”.

Thứ tư, quản lý nợ công chặt chẽ, hiệu quả. Quy mô nợ công đến cuối năm 2023 khoảng 37% GDP, thấp hơn nhiều so với mức trần 60% Quốc hội đề ra.

Thứ năm, hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật, thực hiện giảm nhiều khoản phí, lệ phí khi thực hiện điều hành dịch vụ công trực tuyến nhằm thúc đẩy kinh tế phát triển. Bộ trưởng cho biết, nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện thể chế của Bộ Tài chính là khá nặng nề, thường chiếm khoảng 1/4 -1/3 khối lượng xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan thuộc Chính phủ. Theo đó, tính đến 26/12/2023, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ trình Quốc hội thông qua 1 luật, 1 nghị quyết; trình Chính phủ ban hành 19 nghị định và đang xem xét ban hành 15 nghị định; trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 6 quyết định; ban hành theo thẩm quyền 64 thông tư.

Thứ sáu, Bộ Tài chính đã chủ động, tích cực đánh giá tác động và tham khảo kinh nghiệm quốc tế để xây dựng chính sách thuế tối thiểu toàn cầu để trình Chính phủ trình Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua tại kỳ họp thứ 6. Đây cũng là một trong những thành công lớn của Bộ Tài chính trong năm 2023, góp phần tăng cường thu hút đầu tư, giữ chân các nhà đầu tư để phát triển kinh tế.

Thứ bảy, kiểm soát lạm phát và quản lý bội chi ngân sách hiệu quả. Năm 2023, ước bội chi NSNN thực hiện khoảng 4% GDP, chỉ số giá tiêu dùng cả năm tăng khoảng 3,5%.

Thứ tám, công tác phát hiện, bắt giữ các vụ buôn lậu, gian lận thương mại, ma tuý được Bộ Tài chính tổ chức thực hiện quyết liệt, trong đó có nhiều vụ tiêu biểu như: thu giữ 8,3 tấn ngà voi, 37 kg sừng tê giác, 2,8 tấn ma túy các loại...

Thứ chín, hợp tác quốc tế toàn diện trong lĩnh vực tài chính. Năm 2023, các đơn vị thuộc Bộ Tài chính đã triển khai được nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư và các hội nghị thúc đẩy quan hệ hợp tác sâu sắc, từ đó tranh thủ được nguồn vốn, các hiệp định đầu tư, thu hút các nguồn lực bên ngoài, từ đó giảm áp lực về tài chính, như Hội nghị xúc tiến đầu tư tài chính tổ chức tại Los Angesles, thu hút đông đảo các nhà đầu tư là các quỹ đầu tư lớn, các tập đoàn, DN Hoa Kỳ tham dự…

Thứ mười, công tác an sinh xã hội được triển khai thiết thực, hiệu quả. Đây là một trong 10 điểm sáng nổi bật của ngành Tài chính trong năm qua. Cùng với việc xây dựng 100 nhà tình nghĩa cho hộ nghèo tại Bắc Kạn; 50 nhà tình nghĩa cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh tại Nghệ An; 141 nhà tình nghĩa xây tặng hộ nghèo, cận nghèo, gia đình hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại huyện Mường Ẳng, Điện Biên; xây tặng trường cho các em học sinh tại Trường Tiểu học Vĩnh An, Tây Sơn, Bình Định..., Bộ Tài chính đã thăm và tặng quà cho các hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại các xã vùng sâu, vùng xa, biên giới; trao tặng quà tết cho công nhân lao động khó khăn cùng hàng ngàn suất học bổng cho các học sinh nghèo, vượt khó trong học tập.

Tháo gỡ khó khăn cho DN không chỉ là giảm thuế

Xác định năm 2024 vẫn là năm khó khăn, để đạt được các mục tiêu mà Quốc hội, Chính phủ giao, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc yêu cầu toàn Ngành phải tranh thủ sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và sự hỗ trợ của các địa phương, bộ, ngành trong công tác điều hành chính sách tài khoá, trọng tâm là chính sách thu và chi ngân sách.

Đặc biệt, trong công tác thu ngân sách, mặc dù đã có nhiều cải tiến, điển hình như triển khai hoá đơn điện tử, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để quản lý hoá đơn điện tử, kết nối liên thông với sàn thương mại điện tử, song Bộ trưởng lưu ý toàn ngành cần nhìn lại để năm 2024 có thêm nhiều giải pháp, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ thu NSNN. Trong đó cần tập trung thu thuế trên các sàn giao dịch điện tử, trong chuyển nhượng bất động sản, chống thất thu trong gian lận hoá đơn điện tử, chống trục lợi qua hoàn thuế… 

Một vấn đề cũng được Bộ trưởng lưu ý đó là việc tháo gỡ khó khăn cho DN. Bộ trưởng nhấn mạnh, việc này không chỉ thực hiện ở giảm thuế mà còn cần phải có nhiều giải pháp, bao gồm tháo gỡ khó khăn vướng mắc về pháp lý, các vấn đề liên quan đến tín dụng, nguồn vốn…

Đối với vấn đề hoàn thiện pháp luật, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, phát huy những kết quả đạt được, trong năm 2024, ngành Tài chính sẽ thực hiện nghiên cứu, đề xuất sửa đổi nhiều bộ luật lớn như Luật thuế GTGT, TTĐB… Do đó, cần tập trung "thiết kế" hợp lý để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh hiệu quả.

Ngoài ra, ngành Tài chính cần tập trung nguồn lực vào công nghệ thông tin.  Theo Bộ trưởng đây là vấn đề luôn được Bộ Tài chính ưu tiên, trong đó cần tập trung đầu tư nâng cấp mở rộng, xây dựng mới các hệ thống công nghệ thông tin hiện đại; chủ động đề xuất, xây dựng kế cũng như bố trí nguồn lực nâng cấp, xây mới các hệ thống để không tụt hậu.

Liên quan đến kiến nghị tại Hội nghị, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, ngành Tài chính sẽ cùng với các địa phương, bộ ngành để tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn triển khai. Trường hợp vượt quá thẩm quyền, Bộ Tài chính sẽ báo cáo Chính phủ, Quốc hội với phương châm tháo gỡ tối đa khó khăn, vướng mắc để thúc đẩy phát triển, đảm bảo không lãng phí, hiệu quả kinh tế cao.

 Thúy Nga (ghi)